Ky studim* shqyrtoi efektet e një ndërhyrjeje të thjeshtë prosociale në përmirësimin e simptomave depresive: dhurimi ditor i një centi kinez (¥0.01, ose rreth $0.0014) për bamirësi online. Studiuesit zhvilluan tre eksperimente të kontrolluara të rastësishme, secili me një kohëzgjatje dy mujore, për të testuar efektivitetin e kësaj metode te individët me simptoma depresive.
Metodologjia dhe Mostrat
• Mostra 1: 125 pjesëmarrës
• Mostra 2: 296 pjesëmarrës
• Mostra 3: 462 pjesëmarrës
• Pjesëmarrësit u ndanë në grupin e ndërhyrjes (dhuruesit e përditshëm) dhe grupin e pritjes (kontrolli).
• U matën simptomat depresive dhe niveli i pozitivitetit emocional para dhe pas ndërhyrjes.
Rezultatet Kryesore
• Pjesëmarrësit që bënë dhurime ditore përjetuan përmirësime të ndjeshme në simptomat depresive, krahasuar me grupin e listës së pritjes.
• Efekti i ndërhyrjes u mat përmes vlerave të efektit të Cohen-it (d):
• Ulja e simptomave depresive: vlera e efektit nga -0.19 deri në -0.46
• Rritja e pozitivitetit emocional: vlera e efektit nga 0.22 deri në 0.49
• Pozitiviteti emocional u identifikua si një ndërmjetës kryesor i përmirësimit të simptomave depresive.
• Dhuruesit më bujarë patën përmirësime më të mëdha në krahasim me ata që dhuronin minimalisht.
Konkluzione
• Dhurimi i përditshëm, edhe në sasi simbolike, ka një ndikim të rëndësishëm në shëndetin mendor, duke ndihmuar në reduktimin e simptomave depresive dhe rritjen e pozitivitetit emocional.
• Kjo ndërhyrje është me kosto shumë të ulët, lehtësisht e aksesueshme dhe mund të shërbejë si një strategji efektive për të parandaluar ose zbutur depresionin.
• Ndërhyrjet prosociale që nuk kërkojnë ndërveprime sociale të drejtpërdrejta mund të jenë më efektive për njerëzit që përjetojnë depresion, duke shmangur ndjesitë e sikletit që shpesh shoqërojnë ndërveprimet e zakonshme sociale.
• Studimi sugjeron se edhe një veprim i vogël, si dhurimi i një centi në ditë, mund të ketë një ndikim real dhe të matshëm në mirëqenien psikologjike të individëve.
Këto gjetje janë të rëndësishme jo vetëm për individët, por edhe për politikat shëndetësore dhe organizatat bamirëse, pasi sugjerojnë një mënyrë të thjeshtë, por efektive, për të përmirësuar shëndetin mendor në nivel shoqëror.
Pikëpamja Islame mbi Studimin mbi Bamirësinë dhe Shëndetin Mendor
Nga një perspektivë islame, studimi mbi dhurimin e përditshëm dhe efektin e tij në uljen e depresionit është plotësisht në përputhje me mësimet e Islamit mbi bamirësinë (sadaka) dhe ndikimin e saj pozitiv në shëndetin shpirtëror dhe psikologjik të njeriut.
1. Bamirësia si Mjet për Shëndetin dhe Paqen e Brendshme
• Islami i jep një rëndësi të madhe sadakasë (bamirësisë), duke e konsideruar atë jo vetëm si një akt adhurimi, por edhe si një mjet për pastrimin e zemrës dhe largimin e shqetësimeve.
• Allahut i përket çdo gjë që jepni, dhe Ai e shumëfishon atë për ju:
“Shembulli i atyre që shpenzojnë pasurinë e tyre në rrugën e Allahut është si një farë që rrit shtatë kallinj; në secilin kalli ka njëqind fara. Allahu ia shumëfishon kujt të dojë. Allahu është i Gjithëpërfshirë dhe i Gjithëdijshëm.” (Kuran, Surja el-Bekare, 2:261)
• Kjo tregon se edhe një bamirësi e vogël ka vlerë të madhe tek Allahu dhe mund të shumëfishohet, jo vetëm në pasuri, por edhe në lumturi dhe qetësi shpirtërore.
2. Bamirësia si Shërim për Zemrën dhe Mendjen
• Profeti Muhammed ﷺ ka thënë:n“Sadakaja shuan mëkatet ashtu si uji shuan zjarrin.” (Sunen at-Tirmidhi, 614)
• Kjo tregon se bamirësia ka një efekt pastrues, duke larguar shqetësimet, stresin dhe depresionin, një ide që mbështetet edhe nga gjetjet e studimit.
• Studimi zbuloi se dhurimi i përditshëm, sado i vogël, përmirëson pozitivitetin emocional, gjë që është e përputhshme me parimet islame që theksojnë se bamirësia e bën zemrën e njeriut më të qetë dhe më të lumtur.
3. Efekti Psikologjik i Bamirësisë dhe Përforcimi në Islam
• Studimi tregoi se njerëzit që dhuronin më shumë përjetonin përmirësime më të mëdha emocionale dhe ulje të simptomave depresive.
• Në Islam, sadakaja nuk ka vetëm vlerë materiale, por edhe shpirtërore. Profeti Muhammed ﷺ ka thënë: “Buzëqeshja jote ndaj vëllait tënd është sadaka.” (Sunen at-Tirmidhi, 1970)
• Kjo tregon se nuk është rëndësia e shumës që ka ndikim, por vetë akti i bamirësisë dhe ndjenja që sjell ajo.
4. Bamirësia sjell gëzim dhe lumturi
• Profeti ﷺ ka thënë: “Vepra më e dashur tek Allahu është gëzimi që i sjell një muslimani.”
(al-Mu‘jam al-Kabīr, 13646)
• Ky hadith lidhet me faktin që bamirësia, edhe në sasi të vogla, mund të sjellë gëzim dhe pozitivitet emocional, siç tregoi edhe studimi.
5. Bamirësia si Parandalim i Sprovave dhe Fatkeqësive
• Në Islam, bamirësia është një mjet për të larguar sëmundjet dhe fatkeqësitë, duke përfshirë edhe shqetësimet mendore.
• Profeti Muhammed ﷺ ka thënë: “Shërojini të sëmurët tuaj me sadaka.” (Sunen e Ibn Maxhes, 1431)
• Kjo tregon se bamirësia nuk ka vetëm përfitime shpirtërore, por edhe ndikim të drejtpërdrejtë në shëndetin fizik dhe mendor të individit.
• Studimi e mbështet këtë ide duke treguar se dhurimi i përditshëm ka një ndikim të matshëm në përmirësimin e mirëqenies psikologjike.
Përfundim: Si e Përforcon Islami Studimin?
Ky studim shkencor vërteton diçka që Islami e ka mësuar prej shekujsh:
✅ Bamirësia ka një ndikim të madh në lumturinë dhe shëndetin mendor të njeriut.
✅ Edhe një dhurim i vogël ka një efekt të madh në shpirtin dhe zemrën e njeriut.
✅ Sadakaja ndihmon në pastrimin shpirtëror, largimin e depresionit dhe sjell paqe të brendshme.
✅ Në Islam, dhënia e përditshme është një akt i preferuar, ashtu siç sugjerohet në studim.
Ky studim modern vetëm sa forcon mësimet islame mbi fuqinë e bamirësisë në përmirësimin e mirëqenies emocionale dhe shpirtërore. / pregatiti bota-islame.com
*Studimi është publikuar në revistën Psychological Science, një nga botimet kryesore në fushën e psikologjisë. Artikulli është i aksesueshëm në platformën e botimeve shkencore SAGE Journals përmes këtij DOI: https://doi.org/10.1177/09567976251315679.