Xhamia e Ballies në Elbasan, e njohur gjithashtu si Xhamia Balizade, është një monument historik dhe fetar me rëndësi të veçantë për qytetin dhe komunitetin mysliman. E ndërtuar fillimisht në fillim të shekullit XVII nga Hasan Balliu, xhamia u përshkrua nga udhëtari osman Evlija Çelebiu si një “shtëpi e Zotit që i ngjan Parajsës”. Elementet arkitekturore të saj përfshinin një sallë faljeje, portik dhe një kupolë gjysmësferike mbi një tambur tetëkëndor, ndërsa minarja e saj e veçantë ishte një nga më tërheqëset në Shqipëri.
Fatkeqësisht, në vitin 1967, gjatë regjimit komunist, xhamia u shkatërrua plotësisht, duke lënë një boshllëk të ndjeshëm në peizazhin kulturor dhe fetar të Elbasanit. Pas më shumë se pesë dekadash, falë përpjekjeve të Myftinisë së Elbasanit dhe mbështetjes financiare nga shteti i Kuvajtit, xhamia u rindërtua dhe hapi dyert për besimtarët në korrik të vitit 2022. Projekti i ri, i konceptuar në mënyrë moderne dhe bashkëkohore, synon të krijojë një hapësirë që ndërthur elementet tradicionale me ato moderne, duke respektuar historinë dhe rëndësinë e saj për komunitetin.
Arkitektura e re e xhamisë përfshin një fasadë të veshur me mermer, një kupolë të mbuluar me bakër dhe një minare unike, që dallon nga stili tradicional. Ky dizajn synon të krijojë një ndjesi të përkohshmërisë dhe të ftojë besimtarët në një përjetim shpirtëror të veçantë. Hapësira e brendshme mund të akomodojë rreth 1,700 besimtarë njëkohësisht, ndërsa sheshi përpara xhamisë është konceptuar si një hapësirë publike që mund të mirëpresë deri në 4,600 persona, duke shërbyer si një qendër për dialog dhe bashkëjetesë ndërkulturore.
Rindërtimi i Xhamisë së Ballies përfaqëson një rikthim të rëndësishëm të trashëgimisë kulturore dhe fetare të Elbasanit, duke ofruar një hapësirë të re për adhurim dhe bashkim për komunitetin mysliman dhe qytetarët e tjerë./ bota-islame.com
