Një turmë e madhe prej qindra, mijëra njerezish u mblodhen diten e djeshme per ti dhene lamtumiren e fundit Fetullah Gylenit, duke u përpjekur të kenë një mundësi të fundit për t’i bërë nderime udhëheqësit të njohur shpirtëror turk dhe dijetarit islam, i cili ndërroi jetë këtë javë në Shtetet e Bashkuara.
Pas një ceremonie të mbajtur në një ambient të hapur në Nju Xhersi, Gyleni u varros në qendrën e retreat-it Chestnut, një kompleks i madh i rrethuar në malet Pocono të Pensilvanisë, ku jetoi dhe punoi për një çerek shekulli.
Gyleni, i cili frymëzoi një lëvizje globale sociale, ndërsa përballej me akuza të paprovuara për organizimin e një grusht shteti të dështuar ushtarak kundër presidentit të Turqisë në 2016, vdiq të dielën në një spital në Pensilvani. Ai ishte në të tetëdhjetat.
Ai u përkujtua të enjten si një udhëheqës fetar që i inkurajoi ndjekësit e tij të përkushtohen ndaj Zotit dhe të bëjnë vepra të mira bamirësie.
“Ne të gjithë ndihemi sikur kemi humbur një baba,” tha Usame Tunagar, një bashkëpunëtor i vjetër, për të pranishmit. “Ndjejmë sikur jemi mbetur jetimë. Tani për tani ekziston një boshllëk i madh në jetët tona.”
Por Tunagari tha se Gyleni do të jetojë përmes librave dhe ligjëratave të tij, si dhe përmes mijëra shkollave dhe institucioneve të tjera në të gjithë botën, të themeluara nga ndjekësit e tij.
“Trashëgimia e tij është ajo që është e gjallë,” tha ai.
Nën masa të rrepta sigurie, familjarë, miq dhe ndjekës mbushën një stadium të vogël në veri të Nju Xhersit për një shërbesë lutjesh, e cila u zhvillua kryesisht në turqisht, me lutje islame dhe lexim nga Kurani në arabisht.
Ndjekësit që shërbyen si bartës të arkivolit kishin studiuar drejtpërdrejt nën udhëheqjen e Gylenit ose kishin ndjekur një shkollë të frymëzuar nga lëvizja e tij. Ata hynë në stadium duke mbajtur arkivolin e tij, i cili ishte mbuluar me një pëlhurë jeshile dhe të artë, të zbukuruar me vargje nga libri i shenjtë mysliman.
Organizatorët thanë se një vëlla dhe një motër ishin të pranishëm, ndërsa një vëlla tjetër ndodhet në burg në Turqi.
Nuk pritet të mbahen shërbime përkujtimore në Turqi, pasi të qash publikisht, të lartësosh apo të tregosh mbështetje për Gylenin atje mund të çojë në burgim për akuza të mbështetjes së terrorizmit.
Pas ceremonisë në Nju Xhersi, qindra njerëz u mblodhën për varrimin e Gylenit në Saylorsburg, Pensilvani, në qendrën islame të retreat-it. Turma u grumbullua përreth varrit, me pjesëmarrësit që shtynin për të marrë një grusht dhe për ta hedhur mbi varr.
Mina Turkyolu, një mbesë 22-vjeçare e Gylenit, babai i së cilës ishte një bashkëpunëtor i ngushtë i liderit fetar për 50 vite, tha se e kujton Gylenin si një njeri me "zemër të ngrohtë dhe të madhe." Ajo tha se kujtonte momentet kur si fëmijë e vogël ulej në prehërin e tij dhe ai i jepte çokollatë, por ishte gjithmonë e vetëdijshme për pozitën e tij.
“Edhe pse jemi familje, për këdo që do të pyesnit, ai nuk është konsideruar kurrë thjesht si pjesëtar i familjes. Ai ka qenë gjithmonë një person i shenjtë dhe i respektuar, dikush që e kemi admiruar. Pra, ka qenë gjithmonë një frymëzim për të gjithë ne, për miliona njerëz,” tha ajo.
Gyleni ka qenë për një kohë të gjatë një nga dijetarët më të rëndësishëm të Turqisë, me legjione ndjekësish në vendin e tij dhe në mbarë botën. Ai jetoi në Shtetet e Bashkuara që nga viti 1999, kur erdhi për të kërkuar trajtim mjekësor.
Filozofia e tij përziente sufizmin, një formë mistike e Islamit, me një avokim të fortë për demokracinë, edukimin, shkencën dhe dialogun ndërfetar. Ndjekësit e tij krijuan një rrjet global të shoqatave bamirëse, asociacioneve profesionale, bizneseve dhe shkollave në më shumë se 100 vende, përfshirë 150 shkolla charter të financuara nga taksat në gjithë Shtetet e Bashkuara.
Në Turqi, lëvizja e Gylenit, ndonjëherë e njohur si Hizmet, që do të thotë "shërbim" në turqisht, është përballur me një represion të gjerë. Qeveria ka arrestuar dhjetëra mijëra njerëz për lidhjet e tyre të dyshuara me grushtin e shtetit, ka larguar më shumë se 130,000 mbështetës të dyshuar nga punët në administratën publike dhe më shumë se 23,000 nga ushtria, dhe ka mbyllur qindra biznese, shkolla dhe organizata mediatike të lidhura me Gylenin.
Qeveria turke reagoi ndaj vdekjes së tij këtë javë duke premtuar se do të vazhdojë presionin ndaj lëvizjes Gyleniste. Erdogan tha se Gyleni kishte pasur një "vdekje të turpshme" dhe e krahasoi atë me një "demon në formë njerëzore." Ai premtoi se lëvizja do të "eliminohet plotësisht."
Gyleni nuk u akuzua kurrë për një krim në SHBA, dhe qeveria amerikane refuzoi kërkesat e Turqisë për ta ekstraduar. Kleriku gjithmonë ka dënuar terrorizmin dhe organizatorët e grushtit të shtetit.
Mustafa Yilmaz, 46 vjeç, i cili dha mësim kimi në shkollat e lidhura me Gylenin jashtë dhe në Turqi deri në 2016, kur iku nga vendi për shkak të represionit të Erdoganit dhe u lejua të kërkojë azil në Kanada.
Yilmaz, i cili jeton në Toronto, udhëtoi për në Nju Xhersi për funeralin e Gylenit. Ai e quajti këtë një “detyrë të rëndësishme për mua që të jem këtu.”
“Ne gjithmonë do të ndjekim atë që na la,” tha Yilmaz./abcnews.go.com
